Ở Việt Nam, cói mọc và được trồng ở các tỉnh phía Bắc từ Quảng Ninh đến Thanh Hóa và dọc ven biển các tỉnh Nam Trung Bộ. Hai loài chủ yếu được trồng là Cói bông trắng (Cyperus tegetiformis) và Cói bông nâu (Cyperus corymbosus).

     Cói được dùng chủ yếu để dệt chiếu cói và sản xuất các hàng thủ công mỹ nghệ từ cói như: Túi, làn, dép, mũ cói và nhiều các mặt hàng khác được ưa chuộng khác.

     Khi dùng dệt chiếu thì sợi cói được đem chẻ mỏng, phơi khô rồi đem dệt. Sợi cói cũng có thể đem xe lại làm sợi lớn hơn thay vì dùng ở dạng sợi nguyên.

     Sản phẩm cói thị trường quốc nội tiêu thụ 30% sản lượng cói, phần còn lại được xuất khẩu.

     Sở dĩ sản phẩm cói mỹ nghệ được thị trường trong nước và nhất là thị trường nước ngoài ưa chuộng là vì sản phẩm được làm bằng nguyên liệu thiên nhiên, thân thiện với môi trường, bền đẹp, đa dạng về kiểu dáng và màu sắc mà giá thành lại rẻ.

     Việc phát triển sản phẩm từ cói phục vụ xuất khẩu là phù hợp với định hướng phát triển của tỉnh theo Kế hoạch tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 04/NQ-TU ngày 09/8/2006 của Tỉnh ủy Ninh Bình về phát triển trồng, chế biến cói, thêu ren và chế tác đá mỹ nghệ đến năm 2015.

     Ở Yên Lâm, Yên Mô, Ninh Bình, công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Xuân Tình là đơn vị hàng đầu về sản xuất và phát triển các sản phẩm từ cói. Mỗi năm Công ty này đã sản xuất hàng trăm nghìn bộ sản phẩm hàng cói, đặc biệt là sản phẩm bình cói cắm hoa với rất nhiều mẫu mã khác nhau.  

     Bình cói cắm hoa Xuân Tình được tiêu dùng chủ yếu ở Nhật Bản, Mỹ và một số nước châu Âu. "Để có được những sản phẩm bình cói cắm hóa đạt tiêu chuẩn, kỹ thuật chuẩn bị nguyên liệu đầu vào của công ty cũng rất đặc biêt, đó là cả một quy trình công phu, tỉ mỉ và chính xác ngay từ lúc trồng cói, thu hoạch cói, chọn cói, chẻ cói, phơi cói, nhuộm cói… cho đến khâu cuối cùng là đan và hoàn thiện sản phẩm" – ông Nguyễn Xuân Huy – Giám đốc Công ty Trách nhiệm Hữu Hạn Thương mại và Dịch vụ Xuân Tình chia sẻ.

     So với các sản phẩm cói trên thị trường thì bình cói cắm hoa Xuân Tình mang phong cách đơn giản, tinh tế, gần gũi với thiên nhiên. Sản phẩm được làm chủ yếu từ nguyên liệu tự nhiên, thân thiện với môi trường, an toàn với người sử dụng. Sản phẩm được dùng để trang trí phòng khách, phòng ngủ tạo cảm giác dễ chịu và ấm cúng.

     Bên cạnh giá trị kinh tế mang lại, mỗi sản phẩm bình cói cắm hoa Xuân Tình còn chứa đựng cả một nét văn hóa đặc sặc của vùng đất mở Kim Sơn, một thói quen, một nếp sinh hoạt của những người dân chân chất, cần cù nơi đây.

     Nhật Bản và Mỹ được xem là thị trường tiềm năng về tiêu thụ các sản phẩm hàng thủ công mỹ nghệ. Mặc dù nhu cầu đối với mặt hàng thủ công mỹ nghệ tại hai thị trường Nhật Bản và Mỹ ngày càng tăng. Tuy nhiên, việc tìm cơ hội để vào thị trường này hiện nay của nhiều doanh nghiệp Việt Nam gặp không ít khó khăn. Theo Phòng Thương mại - Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, một vài năm trở lại đây sản lượng hàng thủ công mỹ nghệ của Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản có xu hướng giảm.

     Việc các mặt hàng thủ công mỹ nghệ của Việt Nam chưa thể thâm nhập tốt là do Nhật Bản là một thị trường có yêu cầu rất khó tính về chất lượng và mẫu mã sản phẩm. Thêm vào đó các doanh nghiệp của Việt Nam do chưa nắm bắt được nhu cầu và thị hiếu của người tiêu dùng chính vì vậy việc các doanh nghiệp của Việt Nam xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ vào thị trường Nhật Bản vẫn còn ở mức khiêm tốn.

     Đề xuất phương hướng cho xuất khẩu các mặt hàng thủ công mỹ nghệ sang Nhật trong thời gian tới, Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Xuân Tình đã tăng cường khâu thiết kế sản phẩm, đảm bảo cả tính năng sử dụng của sản phẩm, sử dụng các chất liệu thích hợp để sản xuất sản phẩm, có kèm theo thông tin hướng dẫn cụ thể về tính năng, công dụng, cách sử dụng sản phẩm, hài hoà với nhu cầu sử dụng của người Nhật. Ngoài ra, còn chú trọng đến việc tạo ra sản phẩm độc đáo mang tính khu vực của Việt Nam mà vẫn phù hợp với thị hiếu tiêu dùng của người Nhật./.

M.T